اثر نظام‏های جداگانه و تلفیقی تغذیه شیمیایی، ارگانیک و محلول‏پاشی آهن و روی بر برخی خصوصیات کمی و کیفی ماش

به منظور بررسی اثر نظام‏های تغذیه شیمیایی و ارگانیک به‏صورت جداگانه و تلفیقی و محلول پاشی آهن و روی بر برخی صفات کمی و کیفی ماش (رقم nm92)، آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه، در سال 1391 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از: نظام‏های غذایی (ارگانیک، شیمیایی، تلفیقی و بدون کود) و محلول‏پاشی (آهن، روی، بدون محلول‏پاشی و آب پاشی). نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل بین نظام غذایی و محلول‏پاشی بر وزن هزار دانه، آهن برگ، پتاسیم دانه، فسفر برگ و اثرات اصلی نظام غذایی و محلول‏پاشی بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، فاصله پایین‏ترین نیام از سطح زمین، طول نیام، تعداد نیام، تعداد دانه در نیام، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد پروتئین، درصد پروتئین، درصد نیتروژن دانه، آهن دانه، روی برگ معنی‏دار بود. بیشترین وزن هزار دانه (54/58 گرم) و پتاسیم دانه (2/1688 میلی‏گرم در 100 گرم) در نظام تلفیقی با محلول‏پاشی روی حاصل شد. در تیمار نظام‏های غذایی بیشترین عملکرد دانه (39/788 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (8/3421 کیلوگرم در هکتار) در نظام ارگانیک و تلفیقی و در تیمار محلول‏پاشی بیشترین عملکرد دانه (8/800 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (80/3250 کیلوگرم در هکتار) در محلول‏پاشی با روی و بیشترین درصد نیتروژن دانه (52/3 درصد)، پروتئین دانه (06/22 درصد) و آهن دانه (05/3 میلی‏گرم در 100 گرم) در محلول‏پاشی با آهن مشاهده شد. به‏طور کلی نظام غذایی تلفیقی، ارگانیک و محلول‏پاشی روی و آهن بیشترین تأثیر را بر صفات مرتبط با عملکرد و اجزای عملکرد ماش داشت. کلمات کلیدی: پروتئین، عملکرد، ماش، محلول‏پاشی، نظام‏های غذایی